Mbi 100 mijë rusë vendosen në Beograd
Në çdo vend të Beogradit flitet gjuha ruse. Kudo në dyqane, tregje, bare dhe në rrugë, sepse që nga fillimi i agresionit rus kundër Ukrainës, në Serbi kanë ardhur 104 mijë rusë dhe rreth 18 mijë ukrainas.
Pronat e paluajtshme tani reklamohen edhe në rusisht, tregu i të cilave reagoi menjëherë ndaj një numri kaq të madh të huajsh, ndërsa çmimet e qirave u rritën me njëqind për qind, dhe apartamentet në shitje janë 50 për qind më të shtrenjta se vitin e kaluar.
Rusët e ardhur në Beograd edhe përkundër faktit se pavarësisht çmimeve të larta, ata blejnë apartamente, hapin firma biznesi dhe i dërgojnë fëmijët në shkollë, andaj të gjitha këto në një kohë kaq të shkrutër ngrisin pyetjen se a janë ata në një farë mënyre një kërcënim për sigurinë e vendit, për shembull, ndoshta mes tyre ka punonjës të inteligjencës dhe a ka Serbia një mënyrë për t’i kontrolluar ata.
“Propagandistët rusë në Serbi me muaj e drejtuan gishtin nga Izraeli dhe propaganduan operacionin ‘Moisiu’, sipas të cilit hebrenjtë duhej të vinin dhe të vendoseshin në Serbi dhe e kundërta ndodhi me rusët në Serbi”, shprehet Darko Trifunoviq nga Fakulteti i Sigurisë.
Ai paralajmëron se fluksi i madh i rusëve në një periudhë të shkurtër kohore është një sfidë e madhe e sigurisë për Serbinë, sepse nuk ka ditë që një grup i caktuar i qytetarëve rusë në Evropë të mos zbulohet dhe të identifikohet me shërbimin rus.
“Së fundmi në Norvegji u arrestua një anëtar të GRU-së, një rus që erdhi me pasaportë false braziliane, ai ishte edhe në samitet e NATO-s”, citon shembullin Trifunoviq dhe kujton se Shishmakov dhe Popov ishin në Beograd të papenguar dhe rekrutuan Singjeliqin në Kalemegdan për të vrarë presidentin e Malit të Zi.
Rusët erdhën në Serbi në tre valë: menjëherë pas pushtimit rus të Ukrainës në mars, mbërriti vala e parë, e dyta ishte në qershor dhe e treta, më e madhja, mbërrit në shtator, pasi u shpall mobilizimi në Rusi.
Në valën e parë menjëherë pas shpërthimit të luftës erdhën biznesmenët, ndër të cilët më së shumti të teknologjisë dhe informacionit që blenë apartamente, kurse në qershor dhe korrik filluan të vijnë familje të tëra dhe nga shtatori erdhën kryesisht të rinj me fëmijë.
Shtetasit rusë jetojnë kryesisht në zonat urbane, si në Beograd, Novi Sad, Nish dhe Kragujevc, ku hapën kompani që kryesisht merren me punë në sektorin e IT-së.
Sipas të dhënave të disponueshme, që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës deri më 30 shtator, qytetarët rusë kanë regjistruar 2,091 kompani në Serbi që punësojnë rreth 25 mijë njerëz dhe që merren kryesisht me punë në IT: programim kompjuterik, shërbime konsulence dhe agjenci reklamash.
Përveç regjimit pa viza, ajo që i tërheq më shumë rusët për të ardhur në Serbi, është edhe vendimi i Qeverisë nxjerrë në muajin maj, sipas të cilit punëdhënësit që punësojnë punëtorë me arsim të lartë me pagë mbi 300 mijë dinarë, lirohen nga pagesa e një pjese të taksës.
Nga interpretimi i ekonomistëve, Qeveria synon me këtë vendim që të tërheqë ekspertë të IT-së dhe kompani nga Rusia, Bjellorusia dhe Ukraina që të shpërngulen në Serbi për shkak se Serbisë i mungojnë ekspertët në këtë sektor.