UNESCO me afat për përgatitje të raportit për veprimet nga misionet në Ohër
Shkup, 10 gusht – Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria si shtete që menaxhojnë me rajonin e Ohrit si pasuri botëror kulturore-historike dhe natyror do të duhet deri më 1 shkurt të vitit të ardhshëm tek UNESKO të dorëzojnë raport me avancimin e realizuar në zbatimin e aktiviteteve të theksuara në rekomandimet për mbrojtje në rajonin e Ohrit.
Në vendimet e rishikuara të marra nga Komiteti i Trashëgimisë Botërore të Kombeve të Bashkuara për Arsimin, Shkencën dhe Kulturën në Sesionin e 44 -të Plenar të zgjeruar të mbajtur në Kinë thonë se Trupat Ekspertë të IUCN (Trashëgimia Natyrore) dhe IKOMOS (Trashëgimia Kulturore) këmbëngulin në të dy vendet për të zhvilluar një strategji të detajuar plan për rimëkëmbjen me një plan veprimi të përshtatshëm që do të zbatohej në faza, por sipas afateve afatshkurtra dhe afatgjata të përcaktuara qartë dhe të përcaktuara për anulimin e kërcënimeve ekzistuese. Në të njëjtën kohë, plani kërkohet të bazohet në rekomandimet e Misionit të Monitorimit Reaktiv të vitit 2020, me një kornizë gjithëpërfshirëse politike dhe institucionale ndërkufitare për adresimin e kërcënimeve dhe sfidave serioze dhe të shumëanshme me të cilat përballet rajoni i Ohrit. Plani duhet t’i paraqitet Qendrës së Trashëgimisë Botërore deri më 1 shkurt të vitit të ardhshëm.
Në të njëjtën kohë, vendimet nga Kina kërkojnë që Maqedonia dhe Shqipëria të paraqesin një raport të përbashkët të përditësuar mbi situatën në rajon në Qendrën e Trashëgimisë Botërore deri më 1 shkurt 2023, duke përfshirë një raport mbi përparimin e bërë në zbatimin e vërejtjeve të treguara. Dokumenti vëren se nëse sesioni i 46 -të i Komitetit të UNESCO -s nuk anulon kërcënimet ekzistuese për rajonin e Ohrit dhe vlerat e tij të jashtëzakonshme, opsioni mbetet i hapur për zhvendosjen e mundshme të rajonit në Listën e Trashëgimisë Botërore në rrezik.
Në pjesën tjetër të vendimit theksohet se në vitet e kaluara disa nga rekomandimet e përfshira në raportet e misioneve të mëvonshme janë përmbushur, disa pjesërisht ose në mënyrë të pamjaftueshme të zbatuara, ndërsa shumë prej tyre nuk janë adresuar fare.
Shqetësim shprehet edhe lidhur me prioritetet e papërcaktuara në mënyrë të mjaftueshme në politikat e zhvillimit, pikëpamjet kontradiktore, përfshirjen e pamjaftueshme të sektorit të shoqërisë civile në vendimmarrjen dhe marrjen e politikave dhe masat, të cilat të gjitha së bashku rezultojnë në një sistem të fragmentuar dhe joadekuat të menaxhimit të trashëgimisë botërore.
Në Sesionin në Kinë, ndër të tjera, shënohen aktivitetet e kryera nga institucionet e Maqedonisë Veriore me qëllim të fillimit të procesit të përmbushjes së rekomandimeve të Komitetit. Proceset e shpalljes së Liqenit të Ohrit Monument të Natyrës, Studimi për rivlerësimin e rajonit, procesi i inicuar i shpalljes së Kënetës së Studentëve Park Natyror tregohen si procese pozitive. Këto procese kërkohet të përdoren për të krijuar struktura funksionale të menaxhimit dhe të integruara plotësisht në proceset e planifikimit dhe menaxhimit të së mirës.
Statusi i Trashëgimisë Natyrore Botërore i mbrojtur nga UNESKO Liqenin e Ohrit e ka hasur në vitin 1979. Një vit më vonë, Qyteti i Ohrit iu shtua listës së vlerave të mbrojtura kulturore dhe historike, kështu që rajoni i Ohrit u bë një nga vetëm 38 zonat e përziera natyrore dhe kulturore në botë të njohura dhe të mbrojtura nga UNESCO. Në vitin 2009, nisi një iniciativë për të përfshirë anën shqiptare të liqenit dhe bregdetin nën kujdesin e UNESCO -s, kështu që dhjetë vjet më vonë në vitin 2019, rajoni u zgjerua në të dy anët e liqenit për të mbuluar një sipërfaqe totale prej 94.7 hektarë.