Shkup, 4 gusht – Nuk ka asnjë lëvizje nga kursi ynë devizor i qëndrueshëm fiks dhe nuk duhet të ketë asnjë dyshim për këtë çështje. Rezervat devizore janë amortizuesi – shtresa mbrojtëse që garanton atë stabilitet, dhe ato kanë rolin e eliminimit të presioneve nëse paraqiten dhe prandaj ato grumbullohen vazhdimisht. Në muajt e fundit (prill – korrik) kemi qenë dëshmitarë të një zbehje të vazhdueshme të presioneve në tregun devizor dhe shitjes së devizave dhe tashmë në korrik po bëhet sërish blerja e devizave – d.m.th. vërehet rritje e re e rezervave devizore, thotë në një deklaratë për MIA, profesori universitar dhe anëtar i Këshillit të Bankës Popullore, Borçe Trenovski.
Profesori thekson se stabiliteti dhe parashikueshmëria monetare është thelbësore për krijimin e politikave të qëndrueshme ekonomike, një klime të shëndetshme biznesi dhe mjedis biznesi.
“Kursi devizor për ekonominë tonë është një “spirancë” që nuk lejon që “anijen ekonomike” ta marrin dallgët e shkaktuara nga erërat e destabilitetit rajonal dhe global. Zinxhiri që mban spirancën dhe ankorimin e anijes janë rezervat devizore që shpeshherë janë objekt diskutimesh, shtjellimesh dhe spekulimesh. Prandaj, nuk ka dyshim se reagimet e matura të autoritetit monetar – Bankës Popullore, domosdo duhet të jenë në drejtim të ruajtjes dhe mbajtjes së atij stabiliteti”, thekson Trenovski.
Sipas Trenovskit, seria e krizave të njëpasnjëshme ekonomike, energjetike dhe të sigurisë në ekonominë tonë, por edhe në rajon, para se gjithash presionet nga importi, për shkak të rritjes së çmimeve të importit të energjisë dhe ushqimit, në mënyrë të pashmangshme ushtrojnë presion mbi stabilitetin monetar dhe tregjet devizore. Prandaj, thotë Trenovski, këto lëvizje shkaktuan një përgjigje historike, jo vetëm nga banka jonë qendrore, por pothuajse nga të gjitha bankat qendrore në rajon (Serbi, Kroaci, Çeki etj.) dhe globalisht (SHBA, BE, Japoni etj.). ) duke futur një sërë masash përmes kanaleve të shumëfishta – normat e interesit, rezervat e nevojshme, transaksionet repo, masat makroprudenciale, etj.
Trenovski thekson edhe ndikimin e spekulimeve të pabaza në tregun devizor, si dhe faktin se në periudhën e kaluar janë grumbulluar rezerva të mjaftueshme devizore për të garantuar stabilitetin e valutës vendore.
“Të mos shkojmë më tej, të kthehemi pesë a gjashtë vjet mbrapa. Në vetëm katër vjet, në periudhën 2018-2021, rezervat valutore u rritën për 1,307 miliardë euro, kështu që në kushtet e paqëndrueshmërisë globale (në radhë të parë – importit të fortë të energjisë elektrike), vitin e kaluar u shënua një reduktim i caktuar i atij të mëparshëm shuma e akumuluar, në mënyrë që për momentin të mbeten në një nga nivelet më të larta historikisht (3,197 miliardë euro). Ajo që më së shumti mund ta destabilizojë tregun devizor janë spekulimet e pabaza me të cilat është ballafaquar vazhdimisht Banka Qendrore gjatë kësaj periudhe”, thekson Trenovski.
